مهارت های چهارگانه در زبان انگلیسی
و
روش تدریس مقوله های مختلف زبان انگلیسی

 1. مهارت شنیداری (Listening)

برای آموزش زبان خارجي لازم است ابتدا دانش آموزان در حد لزوم در معرض زبان قرار گيرند تا مهارتهاي دريافتي زبان (receptive skills) را در خود تقويت نمايند و سپس از آنها خواسته شود تا دست به توليد زبان بزنند، مهارت شنيداري براي رسيدن به اين هدف نقش مهمي ايفا ميكند.

مهارت شنيداري ميتواند به دانش آموزان کمک كند تا دانش پايه زبان را در خود تقويت كنند. انجام فعاليتهاي زير ميتواند به توسعه مهارت شنيداري کمک كند:

1. نشنيدن و تكرار كردن (Listen and repeat)

2. شنيدن و اشاره كردن يا شنيدن جور كردن (Listen and point or listen and match)

3. شنيدن و خواندن (Listen and repeat)

4. شنيدن و انجام دادن (Listen and do)

 2. مهارت گفتاري (Speaking)

اين مهارت به دانش آموزان فرصت ميدهد تا الگوهاي زبان جديد را به طور شفاهي تمرين كرده و تولید نمايند. انجام فعاليتهاي زير ميتواند به توسعه مهارت گفتاري كمك كند.

1. ايفاي نقش (role play)

2. انجام تمرينات شفاهي (oral drills)

3. بازگو كردن يك متن كوتاه شنيده شده يا خوانده شده.

4. شرح فعاليت هاي روزمره

5. حدس زدن و كامل كردن اداره يك متن از طريق گوش كردن یا یک متن ناقص.

6. توصيف يك تصوير و يا چند تصوير مربوط به هم.

7. مقايسه بين دو يا چند تصوير.

3. مهارت خواندن (Reading)

در تدريس مهارت خواندن، زبان آموزان ابتدا به صورت منظم با حروف الفبا آشنا مي شوند. سپس با روش ديدن و گفتن (look and say) بيان كلمات را به عنوان يك واحد به طور شفاهي تمرين مي كنند. خواندن كلمات جديد با روش (Listen and read) انجام میشود و معاني آن نيز به وسيله تصاوير درك مي شوند. تشخيص كلمات جديد و تلسط بر شكل نوشتاري آنها به وسيله تمرينات موجود در كتاب كار و به كارگيري جداول و غيره تقويت مي گردد. در گام بعدي به دانش آموزان كمك مي گردد تا بين حروف نوشته شده در كلمه و تلفظ آنها ارتباط برقرار كنند.(Phonics)

به تدريج زبان آموزان مهارت خواندن خود را با خواندن جملات كوتاه توسعه مي دهند تا جايي كه قادر خواهند بود تا متون خواندني را خوانده و درك نمايند و به سئوالات آن پاسخ دهند.

4. مهارت نوشتن (Writing)

از آنجايي كه نگارش زبان فارسي با انگليسي كه يك زبان خارجي مي باشد متفاوت است لازم است كه دانش آموزان به انجام يك سلسله فعاليتهايی كه در اصطلاح فعاليت هاي “پيش نوشتاري” گفته ميشود مبادرت ورزند. هدف از اين نوع فعاليت ها ايجاد هماهنگي در كنترل حركات دست و چشم، رعایت فاصله و تمرين و ممارست در حركات روان و سريع قلم با خودكار جهت دست يابي به ریتم طبيعي نوشتن حروف در انگليسي مي باشد. مهارت دستخط با حركات ساده شروع شده و ابتدا با تمرين الگوهاي حروف و سپس به نوشتن حروف بزرگ و كوچك ادامه مي يابد. در نهايت به ارتباط حروف با يكديگر به شكل تقريبا سرهم (semi – cursive) ختم میگردد. با انجام اين كار دانش اموزان به يك دستخط زيبا، واضح و روان دست پيدا خواهد كرد. در مرحله بعد، مهارت نوشتن از طريق انجام تمرينات در كتاب درسي و كتاب كار توسعه مي يابد و در نهايت نوشتن كنترل شده جملات و ساختارهاي گرامري تدريس شده با نظارت معلم انجام مي شود.

 

روش تدریس مقوله های مختلف در انگلیسی

در امر آموزش زبان خارجي به زبان آموزان كمك مي شود تا مهارت هاي “شنيداري، گفتاري، خواندن و نوشتن” را در خود توسعه داده و دانش ساختاري پايه و واژگان ضروري زبان را در خود تقويت نمايند. شركت فعال و همكاري گروهي دانش آموزان در فرآيند تدريس، دستيابي اهداف فوق را آسان تر مي سازد. از جمله موارد مورد تاكيد در امر آموزش زبان عبارتند از:

1. به كار گيري دانش اموزان در فعاليت هاي عملي (Practical Tasks) مرتبط با شرايط واقعي زبان انگليسي.

2. ارائه فرصت كافي به دانش آموزان جهت تعامل (interaction) با يكديگر.

3. بهره گيري ازفعايت هاي دو نفره و گروهي جهت انجام فعاليت هاي جمعي به گونه اي كه هر دانش آموز در يك كار گروهي داراي و ظيفه خاص باشد.

4. برقراري تناسب مطلوب بين فعاليت ها از نظر كاربرد صحيح زبان (accuracy) و نيز به كارگيري روان و سليس زبان (fluenct)

5. ايفاي نقش معلمين به عنوان تسهل كننده آموزش به گونه اي كه معلم محوري در كلاس كاهش يافته و فعاليت هاي مبتني بر يادگيري (Learning – directed activites) افزايش يابد.

6. فرآيند ارزشيابي تداوم بخش فعاليت هاي مهارتي در آموزش و يادگيري باشد.

7. انجام كارهاي گروهي، سرودها، بازي هاي زباني و ايفاي نقش در كلاس.

روش تدريس متون خواندني (Reading)

1. از دانش آموزان بخواهيد كتاب هايشان را ببندند. چارت يا اسلايد حاوي تصاوير مربوط را نمايش دهيد.

2. با توضيحات كلي و يا طرح چند سئوال در ارتباط با موضوع متن، در دانش آموزان ايجاد آمادگي كنيد.

3. با در نظر گرفتن روش تدريس لغات جديد تعدادی از كلمات كه در فهم متن ايجاد اشكال مي كنند را تدريس كنيد.

4. سوالاتي از دانش اموزان بپرسيد كه براي جواب دادن به آنها مجبور باشند به متن مراجعه كنند و از تكنيك هاي خواندن براي درك مفهوم كلي (Skimming) و وارسي متن (Scanning) استفاده كنند.

5. در صورت نياز ساختارهاي گرامري مبهم را براي دانش آموزان به طور اجمالي توضيح دهيد.

دانش واژگاني (Vocabulary)

1. واژه هاي دستوري (Function Words): عبارتند از ضماير، حروف تعريف و غيره.

2. واژه هاي معنايي (Content Words) : عبارتند از اسم، فعل، صفت و غيره … واژگان معنايي به كار رفته در دوره راهنمايي به گونه اي هستند كه يا مي توان در كلاس يافت، يا با خود به كلاس آورد، يا تصوير آن را بر روي تخته كشيد، يا با لوحه به نمايش گذاشت يا با انجام عملي مفهوم آن را منتقل كرد و در نهايت توضيح مختصري به انگليسي يا فارسي داده و از كلمات متضاد و مترادف كمك گرفت.

روش تدريس لغات جديد:

الف) مرحله معرفي (Presentation)

1. از دانش آموزان بخواهيد كه كتاب هاي خود را بسته و به شما گوش دهند.

2. واژه جديد را چند بار تلفظ كنيد و معني آن را با استفاده از فلاش كارت، لوحه و يا خود شیء(در صورتي كه در كلاس موجود باشد) به دانش اموزان تفهيم كنيد.

3. واژه جديد را در يك يا دو جمله جديد به كار ببريد تا مفهوم آن كاملا درك شود.

4. هر واژه را روي تخته نوشته و يا از روي فلاش كارت به دانش اموزان نشان دهيد.

در اين مرحله هر واژه را چند بار تكرار نمائيد. تا فرم نوشتاري آن را در حالي كه تلفظ واژه را مي شنوند، ببيند.

ب) مرحله تمرين (Practice)

1. از دانش آموزان بخواهيد به صورت گروهي و افرادي واژگان را بعد از شما تكرار كنند.

2- از دانش آموزان بخواهيد به صورت گروهي و انفرادي واژگان را بعد از شما با ديدن تصاوير تكرار كنند.

3. از دانش اموزان بخواهيد به صورت گروهي و انفرادي واژگان را بعد از شما با ديدن فرم نوشتاري تكرار كنند.

ج) مرحله توليد و كاربرد (Production)

1. كلمه هاي تدريس شده را با به كارگيري از شيوه هاي زير ارزشيابي كنيد.

يكي از دستورالعمل هاي زير را به دانش آموزان بدهيد:

يك ………….. به من نشان بده                 Show me a …………..

به ……………. اشاره كن.                 Point to a …………..

يك ……….. به من بده                        Give me a …………..

تصور يك ………..را بكش                  Draw a picture of a …..

2. جمله اي با يك جاي خالي بنويسيد و از دانش آموزان بخواهيد با يكي از كلمات جديد تدريس شده آن را كامل كنند.

3. از دانش اموزان بخواهيد تا كلمات تدريس شده را در جمله به كار ببرند.

لغات جدید به كمك تصاوير

1. معرفي كلمه: ضمن اشاره به تصوير و كلمه، كلمات مربوط به هر تصوير را چند بار تكرار كنيد. در اين مرحله دانش آموزان فقط گوش مي دهند.

2. تكرار گروهي: ضمن اشاره به كلمه تصوير را بگوييد و از دانش آموزان بخواهيد بعد از شما تكرار كنند. اين عمل را با تك تك تصاوير انجام دهيد.

3. اشاره معلم و تكرار گروهي: به تصاوير اشاره كنيد بدون آنكه كلمات را بر زبان آوريد با حركات دست، دانش آموزان را به گفتن كلمه مربوط به هر تصوير تشويق كنيد.

4. تكرار انفرادي: از چند نفر به طور انفرادي بخواهيد تا با اشاره شما به تصاوير، كلمه مربوط به آن را ادا كنند. لازم به يادآوري است كه دانش اموزان مجازند فقط بعد از معلم كلمات را به طور انفرادي يا گروهي تكرار كنند.

روش تدريس پيشنهادي نكات دستوري:

الف) مرحله معرفي (Presentation)

1. از دانش اموزان بخواهيد تا كتاب هاي خود را بسته و به شما گوش دهند.

2. با بكارگيري از اشیا و موقعيت هاي موجود در كلاس، لوحه، فلاش كارت و غيره … جملات معني دار كوتاه بسازيد كه در ان ساختار جديدي به كار رفته باشد.

3. بعد از معرفي نكته زباني جديد با چند سئوال مختصر ، ميزان فهم دانش آموزان را اندازه بگيريد.

ب) مرحله تمرين (ORAL Drills)

1. از دانش اموزان بخواهيد تا كتاب هاي خود را بسته و به شما گوش دهند.

2. جمله “الگو” كه نكته زباني جديد را در خود دارد چند بار بلند خوانده شود.

3. از دانش آموزان بخواهيد كه بعد از شما تكرار كنند.

4. از دانش اموزان بخواهيد تا با استفاده از كلمات داده شده، جملا ت را بازگو كرده و تغييرات لازم را اعمال كنند. لازم به تذكر است كه انجام برخي تمرينات شفاهي نظير”سئوال و جواب” در خصوص تصاوير ممكن است با بسته بودن كتاب ميسر نباشد، لذا از دانش اموزان بخواهيد در انجام اين تمرينات به كتاب ها نگاه كنند.

ج) مرحله توليد (Written Exercises)

انجام موفقيت آميز تمرينات شفاهي از طرف دانش آموزان ممكن است تضمين كننده به كار گيري صحيح نكات تدرس شده در تمرينات نوشتاري نباشد. لذا لازم است دانش آمزان تمرينات نوشتاري را بدون كنترل معلم انجام دهند تا ارزيابي بهتري از دانش خود داشته باشند.

1. نحوه انجام هر يك از تمرينات را به طور خلاصه توضيح داده و در صورت نياز يك نمونه انجام دهيد.

2. از دانش آموزان بخواهيد تا تمرينات را در منزل انجام داده و در جلسه بعد در كلاس مورد ارزيابي قرار گيرد.

روش تدرس اصوات (Phonetics)

الف) مرحله معرفي (Presentation)

1. از دانش اموزان بخواهيد كتاب هايشان را بسته و به شما گوش دهند.

2. نوار قسمت مورد تدريس را روشن كرده و يا خود با صداي بلند كلمات را چند بار بخوانيد.

ب) مرحله تمرين(Practice)

1. كلاس را به دو قسمت تقسيم كنيد از يك گروه بخواهيد بعد از شما تكرار كنند در حالي كه گروه ديگر گوش مي دهند. سپس نقش گروه ها را عوض كنيد. بدين طريق فرصت براي تشخيص صوت جديد مهيا خواهد شد.

2. از كل كلاس بخواهيد بعد از شما تكرار كنند. تكرار انفرادي نيز بخواهيد.

3. كلماتي كه داراي صوت جدید مي باشند بر روي تخته سياه نوشته و يا از دانش آموزان بخواهيد به كتاب هايشان نگاه كرده و كلمات را بعد از شما تكرار كنند.

ج) مرحله توليد (Production)

1. از دانش آموزان بخواهيد كلمات را به صورت انفرادي تكرار كنند. تصحيح خطاهاي تلفظي توصيه 
مي شود.

2. مثال هاي بيشتري براي دانش آموزان ارائه دهيد و از آنها بخواهيد كلماتي كه صورت مشابه دارند را در كتاب خود پيدا كنند.

هدف از تمرينات Oral Drills

براي تقويت مهارت “شنيداري (Listening)” و “مهارت گفتاري” (Speaking) لازم و ضروري مي باشد.

روش تدريس پيشنهادي مكالمه:

الف) مرحله معرفي (Presentation)

1. جهت ايجاد آمادگي دانش آموزان براي پذيرش مكالمه از آنها چند سئوالي در مورد موضوع مكالمه بپرسيد و يا توضيح خلاصه در مورد آن بدهيد.

2. با استفاده از تصاوير و اشياء موجود و يا كشيدن شكل بر روي تخته سياه موضوع مكالمه را معرفي كنيد. ممكن است لازم باشد كه موضوع مكالمه را به طور خلاصه توضيح بدهيد.

3. كلمات جديد موجود در مكالمه كه در فهم آن نقش دارند را تدريس كنيد.

4. از دانش اموزان بخواهيد كه به مكالمه گوش دهند به آنها بگوييد كه سئوالاتي راجع به متن از آنها خواهيد پرسيد.

5. چند سئوال درك مطلب از دانش آموزان بپرسيد كه موضوعات كلي مكالمه را در برگيرد. پاسخهاي كوتاه را از دانش اموزان بپذيريد.

6. يك بار ديگر از دانش آموزان بخواهيد كه به متن مكالمه گوش دهند و به سئوالات جزئي تري پاسخ دهند.

7. از دانش اموزان بخواهيد كه كتابهايشان را باز كنند و با نگاه كردن به متن به مكالمه گوش دهند.

8. اگر لازم باشد متن مكالمه به انگليسي توضيح دهيد و ساختارهاي مهم را براي دانش اموزان توضيح دهيد.

ب) مرحله تمرين (Practice)

1. مكالمه را با مكث هاي منطقي بلند بگوييد و از دانش آموزان بخواهيد به صورت دسته جمعي و انفرادي تكرار كنند.

2. كلاس را به دو قسمت تقسيم كنيد و به هر قسمت نقشي واگذار كنيد و از آنها بخواهيد نقش هاي خود را تكرار كنند و در نهايت از دانش اموزان بخواهيد كه به صورت انفرادي ايفاي نقش كنند.

ج) مرحله توليد(Production)

1. مكالمه را بر روي تخته سياه نوشته و بعضي از كلمات و عبارات را پاك كنيد و از دانش اموزان بخواهيد آن را جايگزين كنند.

2. از دانش اموزان بخواهيد كه دو به دو مكالمه را انجام دهند.

3. از دانش اموزان بخواهيد در منزل به تمرين مكالمه پرداخته و آماده ايفاي نقش در جلسه بعد باشند.

نظرات شما عزیزان:

برچسب‌ها: